Tia X là bức xạ năng lượng cao và không thể nhìn thấy được bằng mắt thường. Tia X có thể đâm xuyên qua mọi thứ đặc biệt là các vật thể sống, khi đâm xuyên qua các vật thể sống thì tia X làm biến đổi tế bào sống và ADN của tế bào sống đó.

Tia X được sử dụng rộng rãi trong Y khoa (Chụp X-quang, CT) là cận lâm sàng quan trọng giúp bác sĩ chẩn đoán bệnh một cách chính xác. Tuy nhiên tia X là một trong những mối đe dọa nghiêm trọng đối với sự phát triển của thai nhi, đặc biệt là những bào thai đang trong giai đoạn đầu phát triển. Nếu thai phụ bị phơi nhiễm quá thời gian tối đa cho phép thì thai nhi có thể bị rối loạn nhiễm sắc thể, gây đột biến gen, thậm chí còn có thể dẫn đến tử vong.

Khi quyết định chụp X-quang cho phụ nữ mang thai thì bác sĩ phải cân nhắc rất kỹ lưỡng và phải có bảo hộ bằng chì ở phần bụng cho thai thai phụ. Do đó phụ nữ đang mang thai nên thông báo cho nhân viên y tế được biết tình trạng đang mang thai của mình khi muốn chụp X-quang.

Tia X gây ảnh hưởng lên phụ nữ mang thai trong các giai đoạn thai kỳ như sau:

1. Trong 3 tháng đầu thai kỳ:

Giai đoạn này phôi thai đang bắt đầu phát triển mạnh nên rất mẫn cảm với tia phóng xạ. Nó có thể làm rối loạn nhiễm sắc thể, gây dị dạng hoặc làm tổn thương đến hệ thần kinh của thai nhi. Những trường hợp bị phơi nhiễm quá lâu với tia X thì thai nhi có thể tử vong.

2. Trong 3 tháng giữa thai kỳ:

Lúc này các cơ quan của trẻ đã thành hình. Các tác hại của tia phóng xạ gây ra dị tật thai trong giai đoạn này đã giảm nhưng một số cơ quan như hệ thần kinh trung ương, tủy sống, bộ phận sinh sản, xương và răng lại đang trong giai đoạn phát triển mạnh nên cũng còn chịu ảnh hưởng lớn.

3. Trong 3 tháng cuối thai kỳ:

Các cơ quan quan trọng của thai nhi lúc này đã gần như hoàn thiện. Các tia phóng xạ với liều lượng nhỏ sẽ ít gây hại cho thai nhi hơn.

Trong Y khoa sử dụng tia X để chẩn đoán bệnh thì liều bức xạ sử dụng rất thấp, thấp hơn nhiều lần so với liều gây nguy hại cho thai nhi. Tia X dùng trong Y khoa hầu như không làm gia tăng dị tật bẩm sinh thai nhi nhưng trong giai đoạn thai kỳ thì cách tốt nhất là hạn chế tối đa việc tiếp xúc với tia X.

                                                                 Phan Thành Thế- Khoa Khám bệnh