Thực hiện Kế hoạch số 350/KH-TTYT ngày 16/03/2023 của Trung tâm y tế huyện Tân Phú Đông về kế hoạch quy trình chuẩn phát hiện chủ động ca lao trong cộng đồng tại huyện Tân Phú Đông.

Trạm y tế xã Tân Thạnh xây dựng kế hoạch, tham mưu ủy ban nhân dân xã chỉ đạo thực hiện kế hoạch theo đúng tiến độ, trạm y tế xã lập danh sách mời các đối tượng lao phổi cũ đã ngưng trị năm 2021-2022, người tiếp xúc bệnh nhân lao, người già trên 65 tuổi hay mắc các bệnh hô hấp, … người có nguy cơ cao: HIV/AIDS, đái tháo đường,…

Bệnh lao là một bệnh truyền nhiễm do vi trùng lao gây nên. Bệnh có thể gặp ở tất cả các bộ phận của cơ thể như: lao màng phổi, lao hạch bạch huyết, lao màng não, lao xương khớp, lao màng bụng, lao hệ sinh dục - tiết niệu, lao ruột. Trong đó, bệnh lao phổi thường gặp nhất, chiếm 80-85% và là nguồn lây chính cho người xung quanh.

Tại Việt Nam, chiến lược quốc gia phòng, chống lao đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030 đã đặt ra mục tiêu không còn bệnh lao, hướng tới loại trừ bệnh lao ra khỏi cộng đồng. Theo đó, các công nghệ mới, thuốc mới, tiếp cận mới trên thế giới về điều trị đã được áp dụng hiệu quả cao tại Việt Nam, ngay cả với lao đa kháng và siêu kháng thuốc. Hiện tỷ lệ khỏi bệnh được duy trì ở mức trên 90% với bệnh nhân lao mới và xấp xỉ khoảng 70% với bệnh nhân lao đa kháng thuốc sử dụng phác đồ dài hạn và với 80% bệnh nhân lao đa kháng thuốc sử dụng phác đồ ngắn hạn. Tuy nhiên, rào cản lớn nhất hiện nay là có tới 40% số bệnh nhân lao chưa được phát hiện hoặc được phát hiện nhưng chưa được báo cáo trong cộng đồng. 

Trạm y tế lập danh sách các đối tượng và mời đến trạm y tế để chụp X-Quang và chỉ định làm các xét nghiệm cho người có các dấu hiệu nghi lao. Với chỉ tiêu 830 người/ xã. Phối hợp với các ban ngành đoàn thể xã, trưởng ấp, y tế ấp, cộng tác viên đi phát thơ mời cho người dân, phối hợp với đài phát thanh xã phát thanh cho người dân trên địa bàn xã để người dân nắm bắt thông tin.

Thời gian thực hiện: ngày 29/03/2023, địa điểm tại Trạm y tế xã Tân Thạnh. Đoàn Bác sĩ Bệnh viện Lao và bệnh phổi tỉnh Tiền Giang phối hợp với Trung tâm y tế huyện Tân Phú Đông chụp X-Quang và làm xét nghiệm cho người dân trên địa bàn xã Tân Thạnh.

​

Người dân trên địa bàn xã Tân Thạnh chụp X-quang tầm soát bệnh lao tiềm ẩn

*Chủ động phát hiện bệnh lao, lao tiềm ẩn

Bệnh lao là “kẻ giết người thầm lặng”. Vì vậy phát hiện sớm chủ động lao, không những cứu sống người bệnh mà còn giảm nhanh nguồn lây lan cho cộng đồng. 

Tầm soát Lao phổi bao gồm: Lấy máu xét nghiệm tìm kháng thể kháng vi trùng lao, chụp phim X - quang ngực, lấy mẫu đàm nếu kết quả X - quang nghi ngờ.

Bác sĩ chỉ định Test TST miễn phí để tầm soát lao tiềm ẩn. Đây là loại xét nghiệm đơn giản để phát hiện cơ thể bị nhiễm vi khuẩn lao nhưng chưa có triệu chứng bệnh lao, chưa phát triển thành bệnh lao. Đối tượng tầm soát lao tiềm ẩn là người tiếp xúc gần với bệnh nhân lao phổi và nhân viên y tế làm việc trong môi trường có bệnh nhân lao đang điều trị. Việc thực hiện tầm soát lao tiềm ẩn vào buổi sáng các ngày trong tuần. Sau đó người được tầm soát quay lại để được đọc kết quả sau 48-72 giờ. Nếu người tầm soát phát hiện có bệnh Lao tiềm ẩn sẽ được thu dung uống thuốc điều trị lao tiềm ẩn.

Nhiễm lao tiềm ẩn là tình trạng  người bị nhiễm vi trùng lao nhưng chưa phát triển thành bệnh lao. Vì vậy nên chưa có tổn thương trong cơ thể do vi trùng lao gây ra, sức khỏe bình thường. Việc điều trị Lao tiềm ẩn giúp ngăn nguy cơ lây bệnh lao cho người tiếp xúc, nên vẫn sinh hoạt bình thường. Với việc uống thuốc liều lượng thấp sẽ tác động không đáng kể đến sức khỏe, đồng thời giúp người nhiễm vi trùng không chuyển thành mắc bệnh lao.

Kết quả tầm soát được 210 người dân trên địa bàn xã, kết quả sàng lọc sẽ được thông báo đến người dân nếu có bất thường - nhiễm lao. Nếu đã nhiễm Lao, người dân sẽ được hướng dẫn uống thuốc dự phòng bệnh Lao theo phác đồ để tiêu diệt hoàn toàn mầm bệnh trong cơ thể. Khi sức đề kháng của bạn yếu đi thì vi trùng Lao sẽ nhân lên nhanh chóng và gây bệnh ở những cơ quan, bộ phận khác nhau như: Lao phổi, lao màng não, lao ruột, lao cột sống, lao hạch, lao màng phổi...khi đó bạn sẽ phải điều trị dài hơi và sức khỏe ảnh hưởng rất nhiều. Do vậy, việc đi tầm soát để dự phòng bệnh lao là rất quan trọng./.

Nguyễn Thị Ngọc Hân - TYT xã Tân Thạnh