Khám, phát hiện sớm bệnh lao là một vấn đề cần thiết và cấp bách, có ý nghĩa rất lớn với bệnh nhân mắc lao, bởi vì phát hiện sớm khi tổn thương phổi ở mức độ nhẹ, tổn thương hẹp, điều trị sớm, các tổn thương phổi lành hẳn không để lại di chứng cho bệnh nhân, vừa có ý nghĩa cắt đứt nguồn lây trong cộng đồng, vừa mang lại sức khỏe tốt cho người bệnh để họ tiếp tục tham gia lao động, làm ra của cải vật chất cho gia đình và xã hội. Người bệnh có các dấu hiệu của bệnh lao (các triệu chứng lâm sàng như ho kéo dài, khạc đờm, ho ra máu, sốt, đau ngực, khó thở, mệt mỏi, sụt cân …) và có xét nghiệm tìm thấy bằng chứng vi khuẩn lao (qua nhuộm soi, nuôi cấy, các kỹ thuật sinh học phân tử như Hain test, Xpert- MTB/RIF) hoặc có bằng chứng mô bệnh học của bệnh lao.

 Từ năm 2013 đến năm 2020 chương trình chống lao quốc gia đã triển khai hoạt động sàng lọc lao chủ động tại cộng đồng và một số nhóm đối tượng nguy cơ mắc lao cao đã làm tăng tỷ lệ phát hiện ca bệnh lao lên khoảng trên 20%. Tăng số ca mắc lao được phát hiện, chẩn đoán và bắt đầu điều trị tại các cơ sở y tế bằng chiến lược “2X mở rộng”, trong đó Xquang phổi là xét nghiệm sàng lọc đầu tiên, tiếp theo là xét nghiệm Gene - Xpert.

Đông đảo người dân tham gia tầm soát Lao phổi

Theo đó, Trung tâm Y tế (TTYT) huyện Tân Phú Đông đã có kế hoạch số 350/KH-TTYT ngày 16/03/2023 về Quy trình chuẩn phát hiện chủ động ca lao trong cộng đồng tại huyện Tân Phú Đông. Đối tượng là người mắc Lao phổi cũ đã ngưng điều trị năm 2021 – 2022; Người tiếp xúc bệnh nhân lao; Người già trên 65 tuổi hay mắc bệnh hô hấp; Người có nguy cơ cao: người nhiễm HIV, đái tháo đường…

Thời gian thực hiện trong 6 ngày từ ngày 27/3 – 3/4, tại 6 xã trên địa bàn huyện Tân Phú Đông. Đoàn Bác sĩ Bệnh viện Lao và bệnh phổi tỉnh Tiền Giang hỗ trợ Trung tâm Y tế huyện Tân Phú Đông trong đợt tầm soát. Người dân được các bác sĩ thăm khám, hỏi tiền sử bệnh tật, nghề nghiệp, môi trường sống, chụp X-Quang phổi bằng xe X-Quang lưu động. Nếu phổi có tổn thương thì xét nghiệm đàm bằng gene Xpert. Với người sống chung, gần nguồn lây thì làm phản ứng Lao tố để chẩn đoán có bị lao tiềm ẩn hay không.

Qua đợt Tầm soát, có gần 5.000 đối tượng được tầm soát, trong đó 1255 người  chụp Xquang, 141 ca xét nghiệm lao bằng phương pháp Gene Xpert. Kết quả phát hiện 08 ca lao phổi, 25 ca lao tiềm ẩn trên địa bàn huyện, kết quả sàng lọc sẽ được thông báo đến người dân có bất thường - nhiễm lao và được hướng dẫn uống thuốc Lao theo phác đồ. Kết quả Lao tố và xét nghiệm đàm sẽ được cán bộ TTYT huyện huyện thông báo, tư vấn cho người dân. Hiện nay, người bệnh điều trị, nhận thuốc lao tại TTYT huyện Tân Phú Đông. Với lao tiềm ẩn, người lớn điều trị miễn phí tại TTYT huyện (uống thuốc trong vòng 6 tháng), trẻ em điều trị miễn phí tại trạm Y tế xã (uống thuốc trong vòng 3 tháng).

Qua đợt tầm soát tại huyện Tân Phú Đông đã kịp thời khám, phát hiện sớm những trường hợp mắc lao, lap tiếm ẩn để đưa vào quản lý và điều trị. Từ đó, TTYT huyện Tân Phú Đông góp phần chăm sóc, bảo vệ sức khỏe cho người dân và cộng đồng tiến tới mục tiêu quốc gia chấm dứt bệnh lao vào năm 2030./.

Trương Hoàng Hân - Khoa KSBT.